ALS Hastalığı
ALS hastalığı, ilerleyici kas yetersizliği yapan bir rahatsızlıktır. En bilindik
sebebi kasları kontrol eden nöronların ölmesidir.
Yetişkin evresinde her yaşta bağlayabilir fakat genel olarak 40-70 yaş
arasında görülmektedir.
Motor nöronlar adı verilen hücreler, medulla spinalis adı verilen omuriliğin
ön boynuz kısmında bulunduğundan hastalığın ismine motor nöron
hastalığı veya ön boynnuz hastalığı denir.
Kasları hareket ettiren motor nöronların kaybına bağlı olarak kaslarda
ilerleyici bir güçsüzlük oluşur.
ALS Hastalığının Belirtileri Nelerdir?
Genel olarak ilerlemiş kas güçsüzlüğü olarak tespit edilir.
İlerleyici kas güçsüzlüğü kendini;
Ağır objeleri kaldırmada zorluk,
Çabuk yorulma,
Eşyaları kaldıramama şeklinde gösterebilir.
Yutma güçlüğü
Solunum güçlüğü
Kaslarda erime ve incelme
Kaslarda sık rastlanan seğirme yaşanır. Fakat kas seğirmesi normal
insanlarda da sıklıkla rastlandığı ve tam olarak ciddi bir rahatsızlığa işaret
etmediği unutlmamalıdır.
Genetik Geçişli Bir Hastalık Mıdır?
ALS Hastalığının bazı genetik tipleri vardır. Belirli genetik mutasyonları
taşıyan ailelerde sık ALS görülebilir.
Fakat genetik yapılar toplam yapıların çok küçük bir bölümünü oluşturur
Akrabalarında veya ailesinde ALS görülen kişilerin hastalığın kendilerindede görülmesinden korkmasına gerek yoktur. Çünkü ALS vakalarının
yalnızca %10’u genetik nedenlerle ALS hastalığına yakalanmaktadır. Geri
kalan %90 insan ise yakınlarında herhangi bir hastalık olmamasına karşılık
bu hastalığa yakalanmaktadır.
Nasıl Tedavi Edilir?
Rahatsızlığın tümüyle yok edilmesini sağlayan ve tamamen şifa şansı
tanıyan bir tedavi henüz yoktur. Fakat bu rahatsızlık için yoğun araştırmalar
hala devam etmektedir. ALS rahatsızlığında hastalığın ilerlemesi üzerine
etkili olduğu bilinen riluzol adında ilaç kullanılır. Bu ilaç hastanın güç kaybını
önemli miktarda yavaşlattığı yapılan çalışmalarda da gösterilmiştir.
Hastalığın düzelmesi için edaravone adında ilaç da geçen sene ABD’de
kullanım için onaylanmıştır.
Bu ilaçlar dışında ALS rahatsızlığında sık rastlanan solunum sıkıntıları için
önerilebilecek tedaviler bulunmaktadır. Özellikle gece yarısı rastlanan
solunum azalması rahatıszların hayat kalitesini olumsuz yönde
etkileyebileceğinden dolayı erken dönemde önlem alınması önerilir.
Rahatsızlığın ilerleyen evrelerinde yutkunma güçlüğü, kemik erimesi, soluk
almada güçlük çekmek gibi durumlar için de özel tedaviler gerekebilir.
Hastalara Tavsiyeleriniz Nelerdir?
ALS teşhisi konulan rahatsız ve yakınlarının bu teşhisi kesinlikle birden
fazla doktordan görüş alarak doğrulaması önerilir. Bunun başlıca sebepleri
birçok hasta diğer başka hastalıkların ALS gibi belirti vermesi ve ALS’yi
taklit etmesidir. ALS rahatsızlığına kesin bir çözümü olmamasına karşılık
kas güçsüzlüğü yapan bir çok rahatsızlığın tedavisi vardır. Bu sebeple de
öncelikle teşhisin belirlenmesi ve kesinleştirilmesi gerekir. ALS Hastalığı
teşhisi olan hastaların ve yakınlarının rahatsızlık süresinde duygusal açıdan
yıpranma ve zor anlar, zor zamanlar geçirme olasılıkları fazladır. Bu gibi
durumlarda bir ruh sağlığı uzmanından da tam destek alınması önerilir.