Acl (Ön Çapraz Bağ) Yırtığı
Ön çapraz bağ yaralanmaları genellikle sportif bir aktivite sonucu kopar. En sık rastladığımız yaralanma şekli futbol, basketbol gibi yüksek tempolu sporlarda genellikle sabit ayak üzerinde vücudun ani dönme hareketi sırasında meydana gelir ve genellikle bir darbe veya temas söz konusu olmayabilir. Özellikle çivili ayakkabılarının yere saplanması ve daha sonrasında sporcunun ayağının ani dönmesi sonucunda, ayak sabit iken gövde diz üzerinde dönmeye zorlandığında yırtık meydana gelebilir. Ön çapraz bağ sakatlığı esnasında sakatlanan kişi dizinde ani bir kopma hissi hisseder ve hemen ardından birkaç saat içinde diz şişer. Bacağın şişmesinin sebebi kopan bağdan diz içine olan kanamadır. Bu sırada dizden bir ses de gelebilir. Ön çağraz bağ yırtılması sonrası dizi şişen 3 sporcunun yaklaşık 2 sinde Ön Çapraz Bağlarının kopmuş olduğu düşünülmelidir. Travma anında ön çapraz bağları koğan kişinin “dizinin döndüğünü” ve “dizinden ses geldiğini” söylemesi önemli bir ip ucudur. Ön çağraz bağları yırtılan sporcu tüm isteğine rağmen oyunu devam ettirememektedir.
Ön çapraz bağ yaralanmalarını nedenleri nelerdir?
Çapraz bağ ve ön çapraz bağ sakatlanmaları çoğunlukla spor müsabakalarında gerçekleşir. Birden bire dönmek, birden bire durmak veya aniden yön değiştirmeler sonucu dizin üstünde oluşan stres çapraz bağ ve ön çapraz bağ sakatlanmalarına sebebiyet verebilmektedir.
- Aniden yavaşlama ve yön değiştirme
- Sıçramalardan sonra dengesiz düşme
- Aniden durmak
- Dizin aniden dönmesi
- Dize doğrudan darbe alınması
- Futbol ya da kayak gibi yapılan sporlarda koşullara uygun olmayan ayakkabı ya da paten gibi alet, ekipmanların kullanılması.
- Genellikle futbol maçlarından alışkın olduğumuz ön çapraz bağ yaralanmaları, suni çim gibi ani hareketlere uygun olmayan zeminlerde yapılan aktivitelerden de kaynaklanabilmektedir. Profesyonel oyuncuklar zeminde kaymalarını engellemek için kullanmış oldukları kramponların çim zemine saplanması sonrasında ani dönme hareketlerinde diz üzerinde oluşan baskı ön çapraz bağ yırtıkları yaşanabilmektedir.
Ön Çapraz Bağ Sakatlıklarının Sıklıkla Görüldüğü Spor Branşları
Ön çapraz bağ sakatlıkları yalnızca fiziksel temas yaşanan sporlarda yaşanmamaktadır.
- Futbol
- Basketbol
- Tenis
- Voleybol
- Kayak
- Jimnastik
- Dans