Affektif Bozukluklar
Bipolar bozukluk, İki uçlu duygudurum bozukluğu olarak da bilinir. Eski adı manik depresif psikoz olan bu rahatsızlığın bugün ağırdan hafife çeşitleri olduğu kabul edilmektedir.
Duygusal hayatımızda iniş çıkışlar olması, yaşamın getirdiklerine uyumlu bir duygusal çeşitlilik göstermek sağlıklı bir fonksiyondur. Bir kişi öfkeli, kızgınken birkaç saat sonra neşeli ve mutlu olabilir. Ancak sağlıklı halde, bu duygusal dalgalanmanın tetikleyicisi bir düşünce ya da olay bulunur.
Yeni fikirler hakkında heyecanlanma, hedeflerimizi bir tutku ile gerçekleştirme, arkadaşlarımız ile eğlenme hepimiz için bir hedeftir. Hepimiz işlerimiz yolunda gitmediğinde veya çok sinirlendiğimizde, çok üzülüp, tek başımıza bir kenara çekilip sessizce oturmak isteyebiliriz. Ancak bipolar bozukluğu olan kişilerin hayatları, bu normal duyguların çok aşırı yükselmeleri ve inişleri arasında bir karmaşa ile geçer. Bipolar bozukluk (daha önce manik-depresif hastalık diye bilinirdi) beynin işleyişinde aniden oluşan değişikliklere sebep olan tıbbi bir hastalıktır. Bu duygu git-gelleri bazen çok aşırı olabilir ve kişinin iş, okul, aile, vb. deki düzenini tamamen bozabilir.
Hastalığın farklı dönemlerinde aşırı harektli mani ucu ya da aşırı çökkün depresyon ucu izlenebilir.
Mani çoğu zaman çoğalmış enerji, yaratıcılık ve sosyal rahatlama duyguları ile başlar ve abartılmış öz-güven duygusu ve huzursuz duyguduruma dönüşür. İnsanlar manik halde olduklarında fiziksel olarak kendilerini daha aktif ve daha konuşkan hissederler, dikkatleri dağınık olur ve uyku ihtiyaçları azalır. Maninin verdiği enerji hoşlarına gider. Muhakeme yetenekleri azalır, çok tehlikeli davranışlarda bulunabilirler, arabayı süratli kullanma veya artmış cinsel aktivite gibi. Ciddi vakalarda, kişi hallüsinasyonlar (var olmayan şeyleri görmek veya işitmek) veya hezeyanlar (gerçek olmayan şeylere inanmak) gibi psikotik semptomlar yaşayabilir. Bazı kişilerde mani farklı olur ve çok mutlu olmayıp çok öfkeli ve şiddet eğilimli olabilirler.
Hipomani: Bu ruh hali ise maninin daha hafif formudur. Benzer semptomlar vardır ancak kişinin sosyal becerisi veya muhakemesini çok fazla bozulmaz. Hipomanik atak esnasında, kişi kendisini normalden çok daha iyi ve işlevsel hissedebilir. Ancak, hipomani sabit kalmaz ve çoğu kez mani veya depresyona dönüşebilir.
Depresyon: Depresyon çok çeşit formlar alabilir. Normal üzüntüden farkı, depresif semptomlar içinde daha ciddi, yoğun, sürekli ve inatçı bir şekilde umutsuzluk, çaresizlik ve kafa-karışıklığı olmasıdır. Bazı kişiler kendilerini çok öfkeli, huzursuz, değersiz veya suçlu hissedebilirler. Enerji kaybı, normal aktivitelere isteksizlik, yeme ve uyku alışkanlıklarında belirgin değişiklikler, düşünce yavaşlığı, dikkat dağınıklığı ve kararsızlık yaşarlar. Çok ciddi olduğunda, hallüsinasyonlar ve hezeyanlar olabilir. İntihar çok büyük bir risktir. Depresyon hayatın her alanında sorun yaratabilir.